Politiek en Carnaval

Gepubliceerd op 29 oktober 2021 om 22:14

DEN DRUIM VAN JOOZEF PUIME

Tekst & muziek: Harie Peters

 

In Zitterd in 't Zuije, sjtông lès in de gezèt, den druim van Joozef Puime, dae geer nog alleneij wèt.
Wie in dae sinterklaosnach, geheim vergaadering waar, en sjus om twellef oere versjeen daen aardige baas.
Dao woort opèns geklop op 't raodhoes aan de deur, en Maesjmans trok zien bôks op en sjprong versjrik derveur.
Den Heiligeman koum bènne, en zag mit gouwe zin: geer zult mich toch waal kènne, geer mòt de zak mer in.
En Pitter sjnapde Haas en Gulikkers, Haarie Rutte mit de Kruijer en de Waever, mit ziene klaever.
En doe koum Westendorp, de Keizer, Meuleberg en Nieste Jan en Sander Bösse, dae kroop der tösje.
Mer doe misde hae Delònj; teen menuute eer 'r 'm vònj. En ongertösje sjprong 'm Jesse in de kas.
Mer de heere van de pers sjnapden 'm vas en jougen 'm droet.
En de rès die sjprong van angs de vinster oet.

Bovenstaand carnavalsliedje werd geschreven in 1920 en de maker van het lied had kennelijk geen positief idee van de gemeenteraad van Sittard in die tijd. Het woord “puime” betekent dan ook “waardeloos” en in zijn droom laat Jozef alle gemeenteraadslieden oppakken en meenemen door Sinterklaas. Carnaval in 1920 Dat jaar werd het seizoen geopend met een gekostumeerd liefdadigheidsbal. De opbrengst was bestemd om de arme kinderen met Sinterklaas een cadeautje te kunnen geven. Het was crisistijd en niet iedereen had het even breed. De bevolking gevraagd om zoveel mogelijk spullen te brengen naar het gebouw van Franciscus Solanus aan de Oude Markt. Op zondagochtend mocht iedereen komen kijken naar de goede gaven waarna ze´s middags verdeeld werden onder de armen. Alhoewel de wereldeconomie er slecht voor stond werd besloten om dit seizoen na 11 jaar toch weer een optocht te organiseren. Politiek 1920 In 1919 veranderde er veel in de gemeentepolitiek. Voor het eerst was het kiesrecht niet meer gebonden aan inkomen en kregen alle mannen kiesrecht. (Vrouwen kregen dit pas in 1923). Tot 1919 deden de kandidaten aan de verkiezing mee op persoonlijk titel en waren afhankelijk van hun eigen populariteit. Een aantal gratis pilsjes was zeer bevorderlijk voor deze populariteit en leverde algauw extra stemmen op. In 1919 veranderde de samenstelling van de bevolking door de komst van de mijnen; er kwamen meer andersdenkenden. Nu iedere man stemgerechtigd was kon dit een gevaar betekenen voor de samenstelling van de gemeenteraad die tot dan toe bestond uit overwegend katholieke kandidaten. Met de komst van deze “vreemde” arbeiders zou het moeilijker worden om op basis van naamsbekendheid gekozen te geworden. Mede gesteund door de kerk besloten de katholieken zich daarom te verenigen en maar liefst 7 van de 11 zittende raadsleden namen plaats op de eenheidslijst van de Katholieke Kiesvereniging. Samenwerking gaf een grotere kans op behoud van het raadslidmaatschap. Johannus Aarts, oprichter van de partij werd lijsttrekker. De vier overige raadsleden kwamen met een eigen lijst uit. De volgorde op de lijst werd bepaald door loting. Ondanks de oproep om principieel op nummer 1 te stemmen kwam een aantal mensen toch met voorkeurstemmen in de raad. De Katholieke Kiesvereniging boekte een groot succes bij de verkiezing mede dankzij de oproep van de geestelijkheid. Zij kregen hierdoor maar liefst 10 van de 13 raadszetels. Men was ontevreden met het systeem en het gevolg was dat er bij de volgende verkiezing in 1923 geen 5 verschillende maar liefst 14 verschillende lijsten waren; een aantal kandidaten had een eigen partij opgericht. De gemeenteraadsleden De volgende gemeenteraadsleden komen voor in het liedje: Karel Gulikers 1919-1923 Henri Rutten 1919-1941 K.W. Kruijer 1919-1924 Eugene Meulenberg 1919-1927 Alex de Wever1919-1925 H.J. Westendorp 1919-1921 Jean Nijssen 1919-1923 Sander Bussen 1920-1923 Henri Delhougne 1919-1927 Sjang J.W. Jessen 1919-1924 Lambert Keijsers 1919-1924 De foto werd gemaakt in 1921 in de Molenbeekstraat bij gelegenheid van het gouden huwelijksfeest van raadslid Jan Hubert Nijssen. Zittend v.l.n. r. A. Chorus, J.H. Nijssen, A. de Wever (wethouder), burgemeester A. Gijzels en H. Delhougne (gemeenteontvanger) Staand v.l.n.r. A. Bussen, J. Aarts, H. Westendorp, E. Meulenberg, K. Kruijer, K. Gulikers, M. Kissels (gemeentesecretaris) En H. Rutten. J. Jessen ontbreekt wegens ziekte.

 

Bron: Een verdeelde eenheid Vastelaovend in Zitterd door de jaore haer